Geef hem van katoen!

geplaatst: 7 juni 2000

Weet u wat 'opleuken' is? Waarschijnlijk niet, nou geen zorg, meneer van Dale weet het ook niet. Toch kom je dit soort woorden tegen in het dagelijks gebruik, opleuken stond zelfs onlangs in uw en mijn lijfblad. Het is tegenwoordig gebruikelijk om de gebruikelijke woorden op ongebruikelijke wijze te vervangen door leukere en minder gebruikelijke uitlatingen, echt heel ongebruikelijk dus. Natuurlijk zal opleuken best wel worden begrepen, opknappen en mooier maken is de betekenis, maar dat wist u al. 
Wat dacht u van 'onthaasten', een mode woord natuurlijk, maar nergens te vinden in de 'dikke'. Toch ook weer een woord dat de lading wel dekt, het is duidelijk, hoewel wel een beetje truttig klinkend, net of een stijve meisjesminister het heeft uitgevonden. Vaak zie je toch de verzonnen woorden verschijnen in de bekende woordenboeken. 
Zo ook het woord computeren, mijn spellingcontrole krijgt er geen buikpijn van, dus het mag! Maar ik kreeg van de week wel de kriebels van een teletekst mededeling over de examens die overal in den lande worden gehouden, men had het over 'mavoisten'! Je weet niet wat je ziet! Mavoisten, het lijkt wel of je ze beschuldigd aanhanger te zijn van een Chinese politieke overtuiging. Maar de tekstschrijver bedoelde leerlingen van het MAVO onderwijs, je bent er mooi klaar mee. 
Kijk als je een schilder 'kwasteur' noemt of een eindredacteur, dat is de man die nu gillend gek wordt van dit stukje, 'foutist', dan zit daar nog logica in, ja toch? Elektronischesnelweg, staat nergens geschreven, toch noemt men zo het internet. Je kunt het beter karrenspoor noemen,  want snel slaat op vlug, en dat is het internet nog steeds niet. 
Nog zo’n woord; drollenzuiger, het staat zowaar in de van Dale, maar je kunt het evengoed toch verkeerd begrijpen, of denk ik nou te slecht? Ook zoiets: ' Heb je al een 'lappie' ?' Ik heb me stijf zitten verzinnen, ze bedoelden een laptopcomputer, nou weet u wellicht nog niets, maar dat is een soort draagbare rekenmachine, ook wel computer genoemd. 
Mensen, we worden overspoeld met het bekende bargoens, ook dat staat alweer niet in de van Dale, maar begrijpen we elkaar straks nog wel? Vooral ouderen hebben er vaak moeite mee, vooral termen als e-mail, netsurfen,  chatten, pensioengat, blowen, verkeersdrempels, samplen, tekstueel, fleurist, recyclebaar,  wegwerpmaatschappij en hooligans, zijn woorden waar de arme zielen niets meer van begrijpen, zij kennen slechts woorden als; rollator, bingo, tena, wao, creamiddag, tafeltje dekje, vervoer op maat en GTST. 
Toch zijn zij de gelukkigsten, ja ik weet het, dat staat ook niet in de van Dale, want wij ' jongeren' moeten nog heel wat woorden leren voordat we naar de eeuwige jachtvelden mogen verkassen. 
Ondertussen zit er ergens op de redactie iemand te miezemeuten om mijn tik en taalfouten er uit te halen, waarom eigenlijk?

Jan